اسلام در عین اینکه دین خداپرستی، عبادت و آخرت گرایی است، اما از آن طرف به مردم داری و احترام به حقوق دیگران نیز اهمیت ویژه ای میدهد، به طوری که توصیه می کند اگر میخواهید از شخصیت و دین شخصی خبر دار شوید، نگاه به مقدار نماز و رکوع و سجود آن نکنید، بلکه به عمل او در ارتباط با دیگران نگاه کنید، مثلاً در کاسبی، نگاه به صدق و راستی اش بکنید و در اداره، نگاه به دقت او در استفاده از امکانات اداره و تضییع یا عدم تضییع بیت المال بکنید.
در حدیثى امام صادق علیه السلام آمده است که می فرمایند:
ﻟَﺎ ﺗَﻐْﺘَﺮﱡﱡﻭﺍ ﺑِﺼَﻠَﺎﺗِﻬِﻢْ ﻭَ ﻟَﺎ ﺑِﺼِﻴَﺎﻣِﻬِﻢْ ﻓَﺈِﻥﱠﱠ ﺍﻟﺮﱠﱠﺟُﻞَ ﺭُﺑﱠﱠﻤَﺎ ﻟَﻬِﺞَ ﺑِﺎﻟﺼﱠﻠَﺎﺓِ ﻭَ ﺍﻟﺼﱠﻮْﻡِ ﺣَﺘﱠﻰ ﻟَﻮْ ﺗَﺮَﻛَﻪُ ﺍﺳْﺘَﻮْﺣَﺶَ ﻭَ ﻟَﻜِﻦِ ﺍﺧْﺘَﺒِﺮُﻭﻫُﻢْ ﻋِﻨْﺪَ ﺻِﺪْﻕِ ﺍﻟْﺤَﺪِﻳﺚِ ﻭَ ﺃَﺩَﺍﺀِ ﺍﻟْﺄَﻣَﺎﻧَﺔِ (1)
به رﻭﺯﻩ ﻭ ﻧﻤﺎﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﮔﻮﻝ ﻧﺨﻮﺭﻳﺪ، ﺯﻳﺮﺍ چه ﺑﺴﺎ ﺍﻧﺴﺎﻥ به نماﺯ ﻭ ﺭﻭﺯﻩ ﺷﻴﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺗﺮﻙ ﻛﻨﺪ به هرﺍﺱ میﺍﻓﺘﺪ، ﻭﻟﻰ آنها را به راستگویی و اداء امانت بیازمایید، و در حدیثی دیگر به همین مضمون می فرمایند:
به طوﻝ ﺩﺍﺩﻥ ﺭﻛﻮﻉ ﻭ ﺳﺠﻮﺩ شخص ﻧﻨﮕﺮﻳﺪ، ﺯﻳﺮﺍ به آن ﻋﺎﺩﺕ کرده ﻭ ﺍﮔﺮ ﺗﺮﻙ ﻛﻨﺪ، ﻭﺣﺸﺘﺶ می ﮔﻴﺮﺩ، ﻭﻟﻰ به راﺳﺘﻰ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭ ﺍﺩﺍﺀ ﺍﻣﺎﻧﺘﺶ ﺑﻨﮕﺮﻳﺪ.(2)
درست است که یک مسلمان وارسته و مومن هرگز نمی تواند از مثلاً نماز و روزه فاصله بگیرد، چون دستور قرآن و اهل بیت است ولی حضرات معصومین در این عبارات نشان میدهند که همین افراد نماز خوان نیز به دو گروه تقسیم می شوند :
یکی افرادی که از روی عادت و حرف مردم مثلا نماز میخوانند، نه برای اطاعت خداوند که ارزش چندانی ندارد،
و گروهی به جهت قرب به خداوند و سپاس گزاری از نعمات الهی عبادت می کنند که این نیت در اعمال آنها نیز سرایت کرده و ارتباط آنها با مردم را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. ان شاء الله که خداوند ما را از گروه دوم قرار دهد.
____________________
1- ﺍﺻﻮﻝ ﻛﺎﻓﻰ ﺝ 3 ص163
2- اصول کافی ج3 ص 165
